فضای مجازی و حرکت بر لبه پرتگاه

به گزارش رمزگشانیوز؛  در عصر حاضر و با به وجودآمدنِ گستره تبادلاتی از طریق رسانه‌های مجازی، سمت و سوقِ تفکرِ قریب به اکثریتِ افراد جامعه به سوی مواردی معطوف گشته که پیشترها در جامعه و خانواده مطرح نبوده است. مسائلی مانند گرته‌برداری‌های فرهنگی- اجتماعی از نحوه پوشش غربی‌ها گرفته تا طرز تفکر، آداب معاشرت و حتی چیدمان و الگوپذیری در تفکر و بیان، باعث شده تفاوت چشمگیری از گذشته تا به امروز به وجود آمده و به تبع آن دغدغه‌ها و مشکلات اخلاقی که فرهنگسازی‌های مناسب با آن در بطن جامعه آنگونه که باید، صورت نگرفته؛ شکاف اخلاقیِ فاحشی میان رفتار و گفتار و ذهنیت افراد نسل گذشته با امروز به وجود آورده که بسیاری از کارشناسان، ورود به فضای مجازی بیش از حد مجاز و استفادۀ نامتعارف از آن را در این مسیر، مزید علت دانسته و از آن تعبیری به مثابه لبه پرتگاه دارند که اگر به درستی هدایت نشود، می‌تواند فاجعه‌ساز تلقی شود.

رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال، پیشتر ضمن ارائه آمار استفاده کاربران ایرانی از شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های رایانه‌ای، از وقت‌گذرانیِ ایرانی‌ها در شبکه‌های مجازی حدود ۵ تا ۹ ساعت خبرداده بود و با ذکر این مهم که ۷۲ درصد جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال در این شبکه‌های اجتماعی عضویت دارند، معتقد بود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که به صورت میانگین ایرانی‌ها ۵ تا ۹ ساعت در روز در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند که میانگین این حضور در دنیا ۱۶ ساعت در ماه است.

در این مسیر، در جدیدترین آمار مجازی با استناد بر نتایج پژوهش‌ها اعلام شد: "دختران بیش از پسران به‌دنبال دوست‌یابی در فضای‌مجازی هستند"!

خبر فوق تا حدی می‌تواند به‌عنوان زنگ‌خطر در جامعۀ کنونی محسوب شود، که اخباری چون: فرونشست زمین- روند صعودیِ نرخ بیکاری- افزایش تورم و... بحران‌زا به‌شمار می‌آید.

«محمد قنبری»- کارشناس فضای‌مجازی درحالی از آمار و ارقام موجود در این میان خبر می‌دهد و می‌گوید: بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده، ۶۹ درصد دختران و ۴۹ درصد از پسران، تمایل دارند تا از طریق فضای‌مجازی دوست‌یابی کنند که معتقد است: باید یک قانون زمان طلایی در خانواده داشته باشیم و بر اساس این اصل، نیم‌ساعت یا ۴۵ دقیقه؛ تمام رسانه‌ها و امواج از جمله مودم، تلویزیون، رادیو، تلفن‌ثابت و همراه در خانه قطع شود و همه اعضای خانواده کنار هم بنشینند و با یکدیگر گفت‌وگو کنند و اگر حرفی برای گفتن ندارند یک موضوع سرگرم‌کننده و جالب را مطرح و در خصوص آن صحبت کنند. این کار سبب می‌شود روابط عاطفی به هم گره بخورد و محبت و الفت میان اعضای خانواده، خطرات و صدمات فضای مجازی را کاهش دهد.

کارشناسان مربوطه در این زمینه معتقدند: از بین رفتنِ تعمق در مسائل فلسفی، عدمِ درک علمی از ماوَقَعِ جامعه مدنی و کمرنگ شدنِ مفاهیم دینی، می‌تواند بسترسازِ مناسبی برای از بین رفتن اخلاق و آدابی شود که اجتماع را در سراشیبی و اضمحلال بکشاند و از جانبی دیگر کمبود مطالعه در کشور چنان بیداد می‌کند که بر اساس آمار؛ بیشترین زمان اختصاص داده شده برای مطالعه کتاب در بین مردمان جهان مربوط به کشور استونی با 13 دقیقه در روز است و برای ایرانیان در میان عدد و رقم‌هایی که تاکنون ارائه شده، سرانۀ مطالعه کتاب در بیست‌و‌چهارساعت، ۲دقیقه بوده و علی‌الحساب می‌توان به عنوان یک آمار موقت از آن استفاده بُرد که احتسابِ ۲ دقیقه مطالعه در شبانه‌روز برای ایران و ایرانی جماعت با این طمطراقِ فرهنگی، بسیار سخیف و قابل تأمل است.

با توجه به دوموضوعِ قابل بررسی؛ آنچه فارغ از مذمت و مدحِ فضای مجازی و کتابخوانی مورد نظر است؛ ضرورتِ ضرب‌الاجلِ اندیشه‌ها و گفتمان‌ها، از حرف تا عمل است تا بتوان علاجِ واقعه پیش از وقوع کرد و با عملکرد مسئولان ذی‌ربطِ اجتماعی- فرهنگی در این امر، از انواع و اقسام بلایای مجازی، جامعه را به سرمنزلِ مقصود، هدایت کرد که با تمام موارد ذکر شده، انتظاری به جد از یکایک نهادهای ذی‌ربط در حوزه جامعه و مسائل اجتماعی است تا بر عمقِ فرهنگ استفاده از شبکه‌ها و ترویج استفاده صحیح، دقیق شده که به گفتۀ جمیعی از جامعه‌شناسان مطرح در این مسیر، سلامتِ ذهن افراد و آحاد جامعه در وهله ابتدایی، از ضروریات کنونی و آیندۀ پیش‌رو محسوب می‌شود که نیاز به دقت‌نظر و واکاوی بیش از پیش دارد.

باید منتظر بود و دید باتوجه به گسترش آسیب‌های اجتماعی در بستر شبکه‌های متعدد مجازی؛ آموزه‌های مسلسل‌وار در مبحث فضای مجازی چه زمانی از سوی کارشناسان دخیل در این امر تقدیم می‌شود، تا بتوان در سرانۀ استفاده از این فضا و میانگین جهانی، تغییرات اساسی به وجود آورد.