مدارس طبقاتی فارغ از خوب و بد بودنشان یکی از واقعیتهای جاری آموزش و پرورش ماست. بیش از بیست نوع مدرسه رنگارنگ در ایران در حال فعالیتند. یکی از جدیترین این تنوع، مدارس سمپاد (استعدادهای درخشان) است.
به گزارش رمزگشا نیوز، رضا قاسمپور- مدارس از نوع سمپاد در اشل محدود آن ریشه در قبل از انقلاب دارد. در اوایل دهه شصت این مدارس اساسنامهدار شده و به سازمان ملی استعدادهای درخشان ارتقا یافتند.
به عنوان یکی از منتقدین مدارس طبقاتی، برای آشنایی بیشتر با ساختار و کم و کیف مدارس سمپاد قرار مصاحبهای با ابوالفضل شاهبیگ رییس اداره استعدادهای درخشان البرز گذاشتم تا از نزدیک چرایی و چیستی این مدارس را مورد مداقه قرار دهیم. نشستی صمیمی و در عین حال چالشی با حضور کارشناسان اداره؛ رضااصلزعیم و مریم البرزی صورت میگیرد.
مجموعه حاضر (اداره استعدادهای درخشان البرز) در ارزیابی عملکردی وزارتخانه در سال گذشته بین سی و یک استان حائز رتبه نخست شده است.
سمپادی ها؛ طلایه داران ویژه آموزش و پرورش
ابوالفضل شاهبیگ، دانش آموخته ارشد زبان و ادبیات عرب و حقوق ،البته ادیبی بالفطره است. وی بیش از پنج سال از خدمتش را صرف توسعه و تجهیز مدارس سمپاد البرز نموده و معتقد است که این مدارس، طلایه داران آموزش و پرورش ومدارسی تمام ساحتی در راستای اهداف عملیاتی سند تحول بنیادین هستند .
همانطور که در حوزه علمیه افراد نخبه و تیزهوش پیش اساتید خاص تعلیم میبینند و ابوعلی سینا محصول مکتبخانههای خاص و اساتید مبرز زمان خویش است، لذا در آموزش و پرورش نوین در اکثر کشورها در کنار روش تلفیق مدل تفکیک تحصیلی نیزبه رسمیت شناخته شده است.
سهم یک درصدی سمپاد
در البرز با جمعیت دانشآموزی قریب به 500 هزار نفر حدود ۴۶۰۰ دانشآموز سمپادی در ۱۷ مرکز در دو شهرستان کرج و ساوجبلاغ مشغول تحصیلند و جمعیت دانشآموزان در حال تحصیل در مراکز سمپاد حدود یک درصد از جامعه ۱۴ میلیونی دانشآموزان کشور است و شایان ذکر است که طی چند سال اخیر در استان البرز، اکثریت قاطبه مدال آوران المپیادهای علمی از مدارس استعدادهای درخشان بوده اند و همین یک درصد تعداد زیادی از رتبه های تک رقمی و دو رقمی کنکور سراسری در رشته های مختلف را شامل شده اند .
یک سوم سمپادیها فرزندان فرهنگیان هستند
شاهبیگ معتقد است که توسعه مدارس خاص سمپاد در راستای بهینهسازی آموزش در ساحتهای ششگانه آموزش و پرورش بوده و این گونه مدارس با نصف شهریه مدارس غیرانتفاعی باکیفیتترین سرویس آموزشی را به دانش آموزان ارائه مینمایند و البته حدود یک چهارم مخاطبانش فرزندان فرهنگیان است.
شاهبیگ در خصوص فرار مغزها که عموما از محصولات مدارس و دانشگاههای خاص است میگوید: در سمپاد سعی میشود حس وطندوستی تقویت شده و فارغالتحصیلان ما پس از سیر و سیاحت علمی معمولا به کشور برگشته و دل در گرو وطن خویش دارند،و ما نگران گردش نخبگان نیستیم و بجای فرار مغزها بهتر است از اصطلاح گردش نخبگان استفاده کنیم.
ورود سمپاد به حوزه علوم انسانی
شاهبیگ میگوید از اول مهر ۹۹ تمام مدارس سمپاد استان در رشته علوم انسانی دانشآموز میپذیرند. این البته اتفاق میمونی است، چرا که در گذشته استقبال دانش آموزان در سمپاد به رشته ریاضی بود و در دهه اخیر رشته تجربی نیز رونق فراوان داشته است و رغبت و علاقه مندی در رشته علوم انسانی کم رنگ تر بوده که خوشبختانه در این مدارس ساحت هنر ، حوزه مهارت و کارآفرینی و توجه ویژه به هدایت دانش آموزان به رشته علوم انسانی در دستور کار مدارس سمپاد قرار گرفته است و کارگاه های ویژه علوم انسانی، هنر و مهارت و کار آفرینی در قالب کارسوق (کاپ) این مدارس برگزار می شود.
شاه بیک همچنین افزود : با توجه به نیاز کشور و ظرفیت استان البرز، برای اولین بار در کشور ،سمپاد مهارتی در دو رشته شبکه و نرم افزار(پسران) و فتو گرافیک(دختران) راه اندازی شده و مورد استقبال دانش آموزان و اولیا قرار گرفته است .
استعداد، استحقاق آفرین است
شاهبیگ گزارشی در خصوص فعالیتهای جانبی و پسا فارغالتحصیلی دانشآموزان سمپاد استان، ارائه میکند. از برگزاری کارگاههای مختلف، ثبت اختراع و تجاریسازی آن، فعالیتهای هنری، فنی مهندسی، محیط زیستی، شعر و ادب وبرنامه های ویژه کنگره قرانی.طرح فراگیر قران طرح روشنا و تعمیق نمازگوشههایی از فعالیتهای متنوع دانشآموختگان سمپاد است.
وی معتقد است رسالت سمپاد شناسایی و هدایت و حمایت ازاستعدادهای درخشان است و معتقداست بر اساس عدالت آموزشی و نیازهای خاص استعداد استحقاق را به همراه خواهد داشت.
شاهبیگ در خصوص نگاه مدیرکل به استعدادهای درخشان میگوید: دکتر قاسمی همیشه حامی و پشتیبان مدارس سمپاد بوده و در برنامهریزی، سیاستگذاری و جهتدهی به مدارس سمپاد، نگاه واقع بینانه و روشنگرانه دارد. قسمت زیادی از موفقیتها و دستاوردهای سمپاد استان مرهون نگاه حمایت گرانه ایشان است.
سمپاد؛ طلایه دار آموزش و پرورش یا رقیب مدارس دولتی؟
عدهای از صاحبنظران معتقدند که مدارس سمپاد رقیب مدارس دولتی و آموزش عمومی است در حالی که وجود این مدارس باعث ایجاد جذابیت و شادابی مضاعف در بین دنش آموزان می شود. برنامههای این مدارس برای دانشآموزان مستعد از منظر عدالت آموزشی با چالشهای جدی فلسفی و عملی روبروست.
عدهای نیز معتقدند که حضور دانشآموزان خاص در کلاسهای عادی باعث نفله شدن استعدادها و داراییهای معنوی مملکت خواهد شد. ولی آن چه مسلم است در ارزیابی توفیقات و کامیابیهای سمپاد باید پیامدها و نتایجی که برای ذینفعان و مهمتر از آن در توسعه ملی داشته نقد عالمانه و کنکاش واقعگرایانه صورت گیرد.