۳۱ فروردین در تقویم ایرانی روز ملی گندم و نان است. ابتدا این روز مهم را به کشاورزان گندم کار (کاشت، داشت و برداشت) آسیاببانان و همچنین صنف زحمتکش نانوایان تبریک میگویم.
یادداشت- رمزگشانیوز؛ در این مطلب به قلم رضا قاسمپور میخوانید: ۳۱ فروردین در تقویم ایرانی روز ملی گندم و نان است. ابتدا این روز مهم را به کشاورزان گندم کار (کاشت، داشت و برداشت) آسیاببانان و همچنین صنف زحمتکش نانوایان تبریک میگویم.
خاصه آنکه بیش از ۷۰ درصد نانواییهای پایتخت و شهرهایپیرامونی زنجانی تبارند.
در انتخابات اخیر فرصتی پیش آمد تا دو جلسه در گردهمایی نانوایان و قنادان و نشست مسئولین اتحادیه حضور داشته و و از نزدیک در جریان مشکلاتِ روز نانوایان از زبان متخصصین این صنف باشم.
از حواشی نصب اجباری کارتخوان در نانواییها تا سوبسیدهای اختصاص داده شده به آرد و نان،از قیمت صعودی حاملهای انرژی تا کرایه هایجهشی نانواییها،از افزایش دستمزد کارگران نانوایی تا....
به هر حال دولت مصمم است تا در این اوضاع نابهسامان اقتصادی و بلبشوی فرهنگیاجتماعی با هر سیاستی که ممکنست با تحت فشار گذاشتن نانواییها (بدون لحاظ یک دوجین آیتم موثر در تعیین قیمت نان) حداقل از افزایش قوت لایموت اقشار آسیب پذیر جلوگیری نماید. این یک جانبه نگری و عدم لحاظ تمامی فاکتورهایدخیل در تعیین قیمت و کیفیت نان خود باعث افت تدریجیکیفیت نان و دلسردی شاغلانزحمتکش عرصه پخت و پز نان میشود.آنچه ذیلا میخوانیم محصول گپ دوستانه و غیررسمی ما با مسئولین اتحادیه نانوایان میباشد.
نانوایان و جرایم نامربوط
جریمه عدم رعایت ساعات پخت:
در حالیکه نانوا سهمیهاش۱۹۰ کیسه در ماه است و البته ناکافی است نانوا کم می آورد. مثل اینکه به کارکنان دولت بگوییم با۶۰ لیتر بنزین باید یکماه راطیکنید! و کم نیاورید!؟ اگر یک کارمند توانست ۳۰ روز را کامل کند نانوا هم میتواند با ۱۹۰ کیسه آرد۳۰ روز نان بپزد! و... کلی بهانه های بیمنطق دیگر که با آن پرونده سازی کرده و نانوای مظلوم را روانه تعزیرات می کنیم تا جریمه شوند.
حواشی نصب کارتخوان
بعد ازنصب کارتخوانهای هوشمند ۱۵ درصد کمک هزینه به حساب نانوایان واریز میشود. معمولا بخشی از مشتریان کارت به همراه ندارند با پول نقد خرید می کنند اگر پول نقد بگیریم تخلف بهداشتی کرده ایم که در اینصورت هم در آمار فروش نان محاسبه نمیشود هم ۱۵ درصد تعلق نمی گیرد.
حق با نانواست ولی...
مسئولین بالادستی در پاسخ به انتقادات نانوایان میگویند:حق با نانوایاناست. ولی چه کنیم که رئیس جمهور فرمودند نان گران نشود! از طرفی نرخ نان کنجدی اعمال شده بروی کارتخوان هوشمند مربوط به چند ماه قبل است کنجد خرید امروز به چند برابر قیمت شده! اگر بخواهیم قیمت روز بدهیم متهم به گرانی فروشی میشویم. اگر ندهیم ضرر مضاعف خواهد بود. چه کسی مسئول به روز رسانی نرخ نان اعمال شده بروی کارتخوان ها با قیمت خرید مایع خمیر ،نایلون، کنجد،نمک و...روز نانواهاست؟
آرد ۲۰ درصد قیمت نرخ نان است
خب حالا که نمیتوانیم دست نانوا را بگیریم لااقل با جرم تراشی و بهانههای بنیاسرائیلی آنها را آزار ندهیم.
آیا رئیس جمهور نمیدانند که قیمت آرد تنها ۲۰ درصد نرخ نان است؟ والباقی نرخ نان را هزینههای جاری و نیروی کار تشکیل میدهد؟ بقول یکی از بزرگان حوزه آرد و نان، ادامه این رفتارهای تخریبیِ عامدانه مغایر فرمایشات رهبری در زمینه جلوگیری از ضایعات نان بوده و باعث فرار نانوایان ماهر و انقراض نان های ملی_محلی ،سقوط کیفیت نان و نتیجتا به خطر افتادن سلامتی مردم می شود. لطفا تیشه به ریشه نان اصیل نزنید تا مردم بتوانند با قیمت معقول یک نان مرغوب مصرف نمایند.
انواع نان و نرخهای متفاوت
در حال حاضر آرد به سه نرخ متفاوت به فروش میرسد. لذا نان هم باید به سه قیمت متفاوت به فروش برسد.
آرد دولتی:
هر کیسه با هزینه حمل و تخلیه حدود ۴۷ هزار تومان
آرد نیمه دولتی:
هر کیسه با هزینه حمل و تخلیه حدود ۶۰ هزار تومان
آرد آزاد:
هر کیسه حدود ۷۰۰ هزار تومان
ضربه مهلکِ نرخ استانی نان
متاسفانه از زمانی که تعیین نرخ نان در کشور استانی شده، ضربه مهلکی به نان زده است. چون استانداران بنا به مصلحت اندیشی و محافظهکاریِ خود و از ترس اعتراضات احتمالی بجای دادن نرخ، دفع الوقت کرده و نرخ نان را با تورم سالیانه تعیین نمیکند. مضرات این تعلل در نرخ واقعی نان بشرح ذیل است.
فرار نانوایان اصیل، کمبود کارگر ماهر به دلیل دستمزدهای پایین
فقدان سحرخیزی نانوایان و کم شدن زمان تخمیر خمیر
کم شدن زمان پخت به دلیل کاهش وزن چانه ها
حذف مایه خمیر با کیفیت و رواج مصرف جوش شیرین
اخراج کارگران سنتی و جاگزینی دستگاه بجای دست
پر کشیدن عطروبو، رنگورو و همچنین ارزش غذایی و خواص درمانی نان
ناتوانی نانوا در خرید ماشین آلات...
نخریدن موادشوینده، روپوش و سقوط بهداشتی نانواییها
زیان ده شدن نانواییها و تسریع در ورشکستگی شغلی
لغزشهایشغلی و فروشآردسهمیهای
آیتم های تعیین قیمت نان
طبق محاسبات دقیق علمیوفنی به عمل آمده تنها ۲۰ درصد نرخ یک نان دولتی را قیمتآرد تشکیل میدهد.مابقی هزینه های جاری و پرسنلی است که شامل:
حاملهای انرژی، بیمه،دستمزد، دارایی، مخمر و نمک، ملزومات مصرفی مثل روپوش وشلوار و موادشوینده، عیدی و سنوات، کرایه حملآرد، اجاره مغازه و... است.
لازم به ذکر است هزینههای مذکور معمولا با قیمت دلار بالا و پایین میشود. نانوای بیچاره باید با درامد ثابتِ چند سال پیش به جنگ تورم افسار گسیخته رود.
جریمه ها ۱۰ برابر نرخ نان ثابت؟!
اسف بارتر از همه این که از سال ۱۴۰۰ به دستور دولت، نرخ جریمه های به اصطلاح تخلفات نانوایی ۱۰ برابر شده است که با نرخهای مصوب قیمت نان اصلا همخوانیندارد. لااقل کاری کنیم که نانوا بتواند از عهده پرداخت جرایم سنگین، ناعادلانه و غیر کارشناسی برآید.
شغل نانوایی شمعی رو به باد
مسبب اصلی این اتفاق خطرناک و نابهسامانیهای فعلی، دولت و مسولان "طرح هوشمند سازی نان" هستند که نمیدانند چه میکنند و چه بلایی بر سر نان و نانوا میآوردند!؟
از ستاد طرح هوشمندسازی نان انتظار میرود هرچه زودتر نرخ نان سال جدید را اعلان و با تصمیمات احساسی وضع را از اینی که هست بدتر نکنند چرا که نان غذای استراتژیک میلیونها ایرانی است.