نوروز امسال در مسیر برگشت از مشهد مقدس، مسیر استانهای شمالی (گلستان رها و مازندران پاک) را انتخاب میکنیم.
یادداشت- رمزگشانیوز؛ در این مطلب به قلم رضا قاسمپور میخوانید: نوروز امسال در مسیر برگشت از مشهد مقدس، مسیر استانهای شمالی (گلستان رها و مازندران پاک) را انتخاب میکنیم.
انصافا وقتی از خراسان شمالی خشک وارد استان سرسبز گلستان میشویم روح و روان انسان از مشاهده این همه طبیعت بکر منطقه حفاظت شده پارک ملی گلستان به پرواز درمیآید و البته وقتی به مدد هوش مصنوعی، صور خیال و مشاهدات بصری شاهد دستاندازی قانونی و غیرقانونی سوداگران در جای جای این استان عقب مانده نسبت به جنگلها هستیم با مشاهده بیمسئولیتی برخی از گردشگران در نامهربانی با محیط زیست و رها کردن زبالهها در طبیعت بکر مواجه میشویم ناگهان از بام خیال و نشئگی تام و تمام مقطعی هبوط کرده و از ناراحتی و افسردگی خاطر با زمین سخت و لمیزرع واقعیتهای ساری و جاری در گلستان زیبا همآغوش میشویم.
زیارتی که مقبول نمیافتد
برای زدودن خستگیراه، شب را در ناهارخوران زیبای گرگان (روستای گردشگری زیارت) اتراق میکنیم در گرگ و میش صبح برای دیدار از آبشار زیبا و بکر روستای زیارت عازم بالادست رودخانه کمرمق جاری در منطقه میشویم. چشمتان روز بد نبیند چشمانداز روستا در عین بکر و فریبا بودن، بسیار تامل برانگیز و تاسف بار است. جنگل تراشی و چپاول بیامان منابع طبیعی جهت ساخت و سازهای مجاز و غیرمجاز روح و روانمان را خراش میاندازد. مشاهده صحنههایی تکان دهنده از نابودی تدریجی محیط زیست امان و زمان بینندگان ژرفاندیش را میبرد.مخلص کلام آنکه متاسفانه در شمال چشم نواز، ما شاهد منظومه تمام و کمال از جنگلخواری، کوهخواری، تالاب خواری، دریاخواری و... برای ساخت و ساز و گسترش سرطانی شهرها هستیم.
بندرترکمن در محاصره فقر و تبعیض
در ادامه سفر با غور در زیباییهای گرگان بیآب (تنها مرکز استانی که کل اب شربش از چاههای زیر زمینی تامین میشود) راهی بندر معروف ترکمن میشویم.
خدای من انگار از آسیای نسبتا برخوردار وارد آفریقای محروم و مظلوم شدهایم. عمق عقبماندگی و سطح عقب نگهداشته شدگی بندر ترکمن نسبت به سایر بنادر شمال به شدت محسوس و ملموس است. انگار مناطق ترکمن نشین چند دهه از ایران فعلی عقب افتادهاند. امکانات نازل گردشگری، زیرساختهای مستهلک و مبلمان دلآزار شهری،بهداشت نداشته،اقتصاد سنتی از رده خارج و... سلام سردی به مسافران مشتاق و انگشت به دهن از پلشتیهای بصری بندر ترکمن میدهند.در یک کلام سطح بهرهمندی از کاروان توسعه و پیشرفت در بندر ترکمن همانند لنجهای وارونه صیادیش به گِل نشسته و البته از نظرگاه انصاف و عدالت امری نامتعارف و نابخشودنیست.
از دیگر سوی خشکسالیهای پیاپی اقلیمی، سدسازی های افراطی روسها بر رودخانه پرآب و خروشان ولگا عملا سطح دریای خزر را در این منطقه بطور محسوسی پایین برده و نیمچه اسکله بندر ترکمن را کاملا لخت و عور کرده است.
بنادر گلستان زمین فوتبال میشوند؟
امیدوارم عقب ماندگی بندر ترکمن و توابع آن معطوف به ترک و سنی بودنشان نباشد چرا که در مقایسه با سایر بنادر شمال باید به حال و روز این منطقه از سر دلتنگی و بیعدالتی زار زار گریست خاصه آنکه وقتی از بندر ترکمن وارد شهرهای زیبا و دلنواز مازندران میشویم گویا از آفریقا وارد اروپای اسکاندیناوی شدهایم.
کارشناسان معتقدند سطح آب دریای کاسپین در دو دهه اخیر بیش از یک متر پایین آمده و همین امر باعث شده تا بخش اعظم پتانسیل دریایی بنادر گز، ترکمن و خواجه نفس از بین رفته و تالاب میانکاله و گمیشان رو به اضمحلال و میرایی تدریجی باشند.
تداوم کاهش سطح آب دریای کاسپین در سالهای آتی باعث میشود تالاب میانکاله، تالاب گمیشان بهکلی از بین رفته و سه بندر استان گلستان کاملاً خشکشده و به زمین فوتبال مبدل شوند.
چه باید کرد؟
صاحبنظران معتقدند "برنامهریزی و پیگیری طرحها و برنامههای استراتژیک سواحل دریای خزر با توجه به پسروی آب دریا، بازنگری در توسعه شناگاهها، آبزیپروری و گردشگری با توجه به کاهش توان خود پالایی خلیج گرگان، آمادگی کامل نهادهای مسئول دریایی برای مقابله با روند کاهش سطح آب خزر، امکان سنجی لایروبی کانال خزینی و دو آبراهه ناحیه چاپاقلی و یا ایجاد ارتباط جدید با دریا و همچنین تهیه نقشههای حد بستر و حریم دریا و علامتگذاری در سواحل بهعنوان اولویت اصلی اقدام برای ساماندهی سواحل دریای خزر است.
توجه به ظرفیتهای موجود در کشور در زمینهٔ مطالعات و تحقیقات دریای خزر و استفاده از آن در تصمیمگیریهای مدیریتی و برنامهریزیهای کلان توسعهای سواحل گلستان و مازندران و پیشیابی موقعیت بومسازگانهای حساس جدید دریایی با توجه به نتایج مدلهای پیشیابی تغییرات تراز آب و موقعیت خطوط ساحلی نیز میتواند به نجات خلیج گرگان و سایر بنادر در حال مرگ استان چالشی گلستان کمک کند.